بهینه سازی سبد سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری بانک سپه (رویکردی بر مدل garch)

دراین تحقیق ، بهینه سازی سبد پرتفوی شرکت سرمایه¬گذاری سپه (وسپه) با تمرکز بر چهار صنعت شامل مواد و محصولات شیمیایی ، استخراج کانه های فلزی ، کانی های غیرفلزی و شرکتهای معظم چند رشته ای، که بیشترین سهم را در سبد مذکور داشته اند ، طی دوره 90-1387 مد نظر قرار گرفت. بدین منظوراین پایان نامه در چهار فصل به شرح زیر تدوین گردید. فصل اول؛در این فصل کلیات پژوهش شامل بیان مسئله، اهمیت موضوع، اهداف، سوالات و فرضیات تحقیق ارائه گردید. فصل دوم؛ در این فصل، ابتدا مفاهیم مربوط به پورتفوی شامل ریسک و بازده به عنوان دو مولفه مهم در تصمیم¬گیری سرمایه¬گذاران در حوزه سرمایه¬گذاری به این علت که اغلب سرمایه¬گذاران به دنبال حداکثر نمودن بازدهی خود در سطح معینی از ریسک یا کمینه نمودن ریسک در سطح معینی از بازده هستند مطرح گردید. سپس با توجه به اینکه در این تحقیق بهینه¬سازی سبد پرتفوی موضوع مورد بحث است، تئوری¬های مربوط به آن به طور مبسوط توضیح داده شد. در این قسمت، ابتدا نظریه مارکوویتز به عنوان یکی از کلاسیک¬ترین مسائل مالی ارائه گردید. مارکویتز با ارایه مدل میانگین واریانس خود نشان داد، با تشکیل سبدی از دارایی¬های مالی این امکان به وجود می¬آید که در سطح معینی از بازده، ریسک را کاهش داد. این امکان به دلیل نبود همبستگی کامل بین بازده دارایی¬های مالی مختلف به وجود می¬آید. افراد مختلف بر اساس میزان مطلوبیت مورد انتظارشان دست به سرمایه¬گذاری می¬زنند و از مصرف امروز به امید مصرف بیشتر در آینده چشم¬پوشی می¬کنند. با توجه به این موضوع همه روزه تلاش¬های گسترده¬ای برای بهبود روش¬های بررسی و تحلیل سهام در بازارهای مالی دنیا صورت گرفت. تلاش در جهت بهبود روش¬های تجزیه و تحلیل سهام، به ویژه در بازارهایی که شمار سهام در آنها بسیار بالاست، منجر به پدید آمدن روش¬های نوینی گردیده که در کنار روش¬های گذشته در صدد یافتن پاسخی برای میل به حداکثرسازی سود فرد در بازارهای مالی می¬باشند. از این مجموعه می¬توان به مدل نیم واریانس، مدل تک شاخصی شارپ، مدل¬های چند شاخصی چن، رول و روس، مدل انحراف میانگین کونو و یامازاکی(1991)، مدل حداقل حداکثر یانگ(1998)، مدل قیمت¬گذاری آربیتراژ ، مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه¬ای تعدیلی استرادا، مدل قیمت¬گذاری دارایی سرمایه¬ای شرطی مرتن، مدل سه عاملی فاما و فرنچ، مدل ارزش در معرض خطر، مدل¬های ، مدل برنامه¬ریزی آرمانی، تئوری فرامدرن پرتفوی، مدل تفاوت میانگین جینی ییتژاکی (1982)، روش نقطه داخلی اولین همزاد گاندزیو و آندریس گروتی(2004) اشاره نمود که در فصل دوم به طور مفصل ارائه شدند. فصل سوم؛ در این فصل ماهیت و انواع شرکت¬های سرمایه¬گذاری در جهان و ایران مورد بررسی قرار گرفت. پس از آن، شرکت سرمایه¬گذاری سپه(وسپه) معرفی و سبد پرتفوی آن طی دوره مالی تیرماه 1387الی اسفند 1390 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. سرمایه گذاری سپه در سال 1371 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته و اولین بار سهام آن در تاریخ 26 اسفند 1371 به مبلغ 1300 ریال معامله گردید. پس از پذیرش در بورس تهران، تمرکز شرکت بر راهبری یک پرتفولیوی هزار میلیارد تومانی در بورس تهران قرار گرفت که در سهام نسبتا متنوعی از شرکت های بازار سرمایه گذاری شده است. پرتفوی بورسی در خود شرکت و سرمایه¬گذاری مهر متمرکز است. فصل چهارم؛ در این فصل براساس تحلیل های انجام شده در فصل سوم ، چهار صنعت که دارای بالاترین سهم از متوسط سرمایه گذاری شرکت مذکور طی دوره مالی تیرماه 1387 الی اسفند ماه 1390 هستند، انتخاب و سهم آنها از سبد سرمایه گذاری شرکت با استفاده از روش حداقل کردن ریسک نسبت به بازدهی مورد انتظار بهینه گردید. با توجه به اینکه در بازار سرمایه رفتار سهام مانند اغلب پدیده¬های طبیعی، رفتاری غیر خطی است، ریسک سبد سرمایه گذاری متشکل از چهار صنعت با وزن های مختلف با استفاده از ماتریس کواریانس شرطی در طول زمان برآورد گردید . برای این منظوراز مدل garch چندمتغیره به صورت ccc، (1و1) diagonal-vech، diagonal-bekk و نرم افزار eviews.6 استفاده شده است. در ابتدا به منظور پاسخگویی به سئوال اول تحقیق در خصوص وضعیت موجود سهم سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری سپه در صنایع مختلف ، وضعیت موجود پرتفوی سرمایه گذاری از حیث سهام تشکیل دهنده آن بررسی شد .یافته ها حاکی از آن است که 4 صنعت مواد و محصولات شیمیایی ، استخراج کانه های فلزی ، صنعت استخراج سایر کانی های غیر فلزی و شرکتهای معظم چند رشته ای به ترتیب بالاترین سهم را طی دوره تیرماه 1387 الی اسفند1390 داشته اند . سپس به جهت پاسخگویی به سئوال دوم تحقیق در خصوص سهم بهینه صنایع مختلف در سبد سرمایه گذاری شرکت سرمایه گذاری سپه سهم مذکور برای هر یک از 4 صنعت نامبرده ، با رویکرد حداقل ریسک پرتفوی ، برآورد شد. نتایج این بخش از مطالعه بیانگر آن است که اولویت سرمایه گذاری در این 4 صنعت بر اساس سهم های بهینه و سهم های موجود متفاوت است. در جدول (5-1) درصد سهم موجود و بهینه چهارصنعت مواد و محصولات شیمیایی، استخراج کانی های فلزی، استخراج کانی های غیرفلزی و شرکت های معظم چند رشته ای ارائه شده است. همانطور که مشاهده می شود به علت وجود نوسانات زیاد در بازدهی در صنعت مواد و محصولات شیمیایی، بر اساس مقایسه میان سهم تعدیل شده این صنعت در شرایط موجود (8/31%) با سهم بهینه آن(19%) از سبد سرمایه گذاری می توان گفت در طول دوره زمانی مورد نظر ، سهم این صنعت بیش از مقدار بهینه خود در سبد قرار داشته و نشان می دهد که بانک سپه نتوانسته به درستی به محاسبه ریسک سبد بپردازد. برعکس در صنعت کانی های غیر فلزی بر اساس مقایسه دو سهم تعدیل شده (3/22%) و بهینه (34%) از سبد سرمایه گذاری ، به علت نوسانات کم در بازدهی سهام صنعت مذکور، می توان گفت در طول دوره زمانی مورد نظر ، سهم این صنعت کمتر از مقدار بهینه خود در سبد قرار داشته و چنانچه از مقدار بهینه استفاده می شد ریسک کمتری متوجه سبد می گردید. همچنین نتایج حاصل نشان می دهد تفاوت چندانی میان دو سهم تعدیل شده وضع موجود و سهم بهینه در دو صنعت استخراج کانی های فلزی (9/26% و 27%) و شرکتهای معظم چند رشته ای ( 1/19 % و 20%) وجود ندارد.بدین ترتیب شرکت سرمایه گذاری سپه می توانست با به کار گیری یک پرتفوی با حداقل ریسک ، به بالاترین بازدهی دست یابد . بر این اساس پیشنهاد می گردد شرکت سرمایه گذاری سپه جهت حداقل کردن ریسک خود در هر زمان و همچنین دست یابی به بازدهی مشخص ، با توجه به کاستی های اشاره شده ، انتخابهای بهتری را مد نظر قرار دهد.